BOŞANMADA FACEBOOK, WHATSAPP VE INSTAGRAM DELİLLERİ
Günümüzde sosyal medya adı altında çok sayıda platform vardır. Bu platformlar yoluyla bireyler aralarında yazışmakta, birbirlerine görüntü göndermektedir. Bunlar arasında bireylerin en fazla kullandıkları Whatsapp, Facebook, Instagram gibi uygulamalardır. Bu sosyal medya uygulamaları çok yönüyle faydalıdır. Ancak bir taraftan da günümüzde aile ilişkilerine zarar veren uygulamalar haline gelmiştir. Uygulamalar yoluyla bireyler kendi eşi dışındaki birisiyle görüşmeler yapmaktadır. Yani eşini aldatmakta ve birtakım eşine sadakatsiz davranışlar sergilemektedir. Bu nedenle boşanmada sosyal medya delili gündeme gelmektedir. Boşanmada Facebook, Whatsapp ve Instagram gibi deliller mahkemede hükme esas olmaktadır.
Sosyal medya yoluyla evli bireyler birbirine karşı güven sarsıcı davranışlar içerisine girmektedir. Bunun sonucunda boşanma davası açtıklarında sosyal medya yazışma ve görüntülerinin delil olup olmayacağı hukuki sorunu ortaya çıkmaktadır.
Anlaşmalı boşanma davasında sosyal medya yazışma, içerik ve görüntüleri çok önemli değildir. Ancak çekişmeli boşanmada bu delillerin oldukça önemli bir yeri bulunmaktadır.
1. HUKUKUMUZDA DELİL NEDİR VE NELER DELİL OLUR?
Hukukumuzda hukuka aykırı olarak ele geçen deliller mahkemede delil özelliği göstermez. Delilin hukuka aykırı elde edilmesi, gerçekte var olan bir delilin casus yazılımla, şifre kırmayla ya da başkasına ait özel yazışma, görüntü ve içeriklerin elde edilmesiyle oluşmaktadır. Bu tür deliller kimi durumlarda başka delillerle desteklendiklerinde mahkemede hükme esas olmaktadır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu da bunu emretmektedir.
Diğer taraftan hukuk sistemimiz delil yaratmayı hiçbir şekilde kabul etmemektedir. Yani, montajla, sahte hesaplar üzerinden yapılan görüşmelerle yaratılan delillere hakimler geçit vermemekte, hükme gerekçe yapmamaktadır. Bu sahte, sonradan oluşturulan delillerle hüküm kurmamaktadır.
Dolayısıyla delili elde etme hukuka uygun olduğunda delil özelliği olacaktır. Ancak, kişilerin yaratmış olduğu deliller bu delille ilişkili kişilerin, kişilik haklarına zarar vererek tazminat gerektirecek ve ceza soruşturmasının konusu olacağından kişiler ceza kovuşturması altında kalacaktır. Bu nedenle delilleri elde etme ve bunları kullanma konusunda bir avukat yardımı oldukça önemlidir. Özellikle, çok fazla kullanılan boşanmada sosyal medya delili hukuka uygun elde edilmişse bir işe yarayacak, hukuka aykırılığı halinde ise hükme esas olmayacaktır. Bu nedenle bir avukat yardımı gereklidir.
2. BOŞANMA DAVASINDA NELER DELİL OLUR?
Boşanma davasında eşler herhangi bir delili mahkemeye götürdüğünde, mahkeme bunları araştıracaktır. Ancak bu delilin hukuka uygun şekilde ele geçmiş olması gerekir. Hukuka aykırı ele geçirdiği bir delili mahkemeye götürdüğünde, mahkeme araştırması sonucunda bunların hukuki olmadığını belirterek, gerekçesine almayacaktır. Bunun sonucunda da eşler hakkında boşanma kararı vermeyecek ya da nafaka ve tazminat gibi konularda lehe bir hüküm tesis etmeyecektir.
Boşanmada ispat sağlayacak deliller tanık beyanları, bilirkişi, ses, otel kayıtları, görüntü gibi her türlü ispat aracıdır. Mahkeme bunlar önüne geldiğinde, hukuka uygun ele geçip geçmediğine bakar. Aksi halde, hukuka aykırı yollarla ele geçen delilleri hükmüne esas almayacaktır. Buna göre boşanmada sosyal medya delili olarak mahkemenin önüne gelecek delillerin hukuka uygun şekilde ele geçmiş olması gerekir.
3. BOŞANMADA SOSYAL MEDYA YAZIŞMA VE GÖRÜNTÜLERİ DELİL OLUR MU?
Boşanmada sosyal medya delili önemli bir işleve sahiptir. Evli bireyler boşanma davası açtıklarında, eşlerinin sosyal medyada yaptıkları yazışma ve içerikleri çok değişik nedenlerle mahkemeye sunmaktadır. Söz gelimi, bir kimse eşi tarafından sosyal medya yoluyla hakaret, tehdit ve şiddetin değişik formlarına maruz kaldığını belirtmektedir. Eşinin ekonomik ya da cinsel şiddete varan davranışlarının olduğunu, başka kimselerle görüşerek aldatma eyleminde bulunduğunu belirtmektedir.
Evli bireyler özellikle çekişmeli boşanmada, eşlerinin sosyal medya uygulamasından elde ettikleri yazışma, içerik ve görüntüleri mahkemede delil olsun diye getirmektedir. Çünkü, çekişmeli boşanmada birbirlerinin kusurlu davranışları, mahkeme hükmünü etkileyecek ve nafaka, tazminat gibi sonuçları olacaktır. Eşler, nafaka ve tazminata kavuşmak için çok fazla sosyal medya içerik, yazışma ve görüntülerini elde ettiklerinde, bunların delil olup olmayacağını merak etmektedir.
4. BOŞANMA DAVASINDA DELİLLER HUKUKA UYGUN OLMALI
Sosyal medya platformlarında sadece belirli kişiler arasında yazışma, içerik ya da görüntüler yayınlansa dahi bu bilgiler oldukça hızlı bir şekilde yayılmaktadır. Boşanmada sosyal medya delili olarak yazışma, içerik ve görüntüler konusundaki sorunlardan birisi bu delillerin ne kadar güvenilir olduğudur. Çünkü, bir kimse sosyal medyadan elde ettiği bir delili getirdiğinde mahkeme bunların gerçek olup olmadığını soracaktır.
Bu deliller mahkemeye geldiğinde, kiminle ilgili olduğunu mahkeme teyit edecektir. Görüntü, içerik ve fotoğrafların boşanmada delil olması için bunların kanıtlanması gerekir. Dolayısıyla aldatma, güven sarsma, küfür ya da tehdit gibi eylemleri işlediği belirtilen eşe ait olduğu kanıtlanmalıdır.
Boşanmada sosyal medya delili ile ilgili mahkemeler sosyal medya programlarına yazı yazmakta ancak kişisel veri olduğu gerekçesiyle cevap vermemekteler. Bu nedenle eşin beyanı dışında, bu delillerin gerçekten diğer eşe ait olduğu konusunda kesin bir delil çoğu zaman ortaya konulamamaktadır. Bunun sonucunda mahkemeler, sunulan bu delillerin hukuka uygun ya da aykırı elde edildikleri yönünde net bir sonuca ulaşamamaktadır. Dolayısıyla hâkim ya da mahkemeler, boşanmada hükme esas olacak şekilde, bu delilleri dosyaya koyamamaktadır.
5. BOŞANMADA SOSYAL MEDYA DELİLİ, FACEBOOK, INSTAGRAM VE WHATSAPP DELİLLERİ
Aldatma ya da Zina Delili: Eşlerin birisi, bir başkasıyla birlikte olduğunda sadakat yükümlülüğünü ihlal edecektir. Ya da eşin güven sarsıcı bir şekilde kendisini bekar tanıtıp başka kimselerle sohbet etmesi halinde Instagram, Whatsapp ya da Facebook delili mahkemede hükme esas olacaktır. Sosyal medya yoluyla başka birisiyle mesajlaşma ve paylaşımlarda bulunursa bu mahkemede delil olur. Ancak bu delillerin mahkemede hükme esas olması için hukuka uygun olarak ele geçmiş olması gerekir.
Hakaret ya da Tehdit Delili: Bunun yanı sıra, bir kimsenin eşine, boşanmada sosyal medya delili olarak Instagram, Whatsapp veya Facebook’tan yazarak hakaret ya da tehdit ettiğinde bu boşanmada delil olur. Bu delillerin hukuka uygun olarak elde olması halinde mahkemede hükme esas olur.
Eşe Karşı Şiddet Delili: Evli çiftler bazen birbirlerine duygusal, psikolojik, duygusal ya da sosyal şiddet göstereceklerinde bunu Instagram, Whatsapp ya da Facebook’tan gösterirler. Bu durumda eşler, bunları hukuka uygun olarak ele geçirdiğinde mahkemede boşanma delili olacaktır.
6. YARGITAY KARARLARINDA SOSYAL MEDYA YAZIŞMA DELİLİ
Facebook, Whatsapp ya da Instagram delilini mahkemeye sunan kişiler, boşanma dilekçesinde bunu açıkça yazdıklarında bu deliler mahkemede araştırılır. Ancak bu delillerin boşanma davası açmadan önceki bir yazışma, görüntü ya da içerik olması gerekir. Dolayısıyla dava tarihi sonrasında eşin, boşanmada delil olsun diye, boşanmada Facebook, Instagram ya da Whatsapp’ tan aldığı deliller hükme esas olmayacaktır.
Boşanmada sosyal medya delili olarak yazışma, içerik ya da görüntü olan kişi, bunlara itiraz ettiğinde, bunların başka bir delille desteklenmesi gerekebilir. Bu hallerde bilirkişi raporuyla, yazışma, içerik ya da görüntünün gerçek olup olmadığı belirlenir. Bu yazışma, içerik ya da görüntülerin eşler arasında paylaşılmış olması halinde bunların delil olma olasılığı daha yüksektir. Ancak, eşin telefonundan ele geçen ya da başka türlü ulaşılan bu tür deliller tek başına hükme esas kabul edilmeyebilir. Yargıtay’a göre bazı durumlarda boşanmada Facebook, Instagram, Whatsapp yazışmaları hukuka uygun olarak ele geçmişse dahi, bunların gerçekliği tespit edilmeli ve yan delillerle desteklenmelidir.
