Ulusal Bayram ve Genel Tatil (UBGT) ücretlerinin istenmesi

Ulusal Bayram ve Genel Tatil (UBGT) ücretlerinin istenmesi

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (UBGT) işçi ücrete hak kazanmaktadır. Bu ücret, işçinin mevzuattan kaynaklanan sosyal hakları arasındadır. İşçi, bu sosyal hakkıyla, ailesiyle vakit geçirme imkanı kazanmakta, sosyal olabilmekte ve dini ritüellerini yerine getirebilmektedir. Dolayısıyla UBGT, işçinin dinlenmesi için değil daha çok toplumun bir ferdi olmasından dolayı kendisine ve ailesine vakit ayırarak sosyal olabilmesi için verilmektedir. Böylece işçi işine daha çok motive olacak ve yaptığı işi verimli yapacaktır.  İşçi, UBGT günlerinde çalışmadığında o günün ücretlerini tam almaktadır. Makalemizde UBGT nedir, UBGT ücreti, UBGT hesaplama konuları üzerinde durulacaktır.

İş Hukuku Avukatı İletişim

1. Ulusal bayram ve genel tatil günleri hangileridir

2429 sayılı “Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun” da tatil günleri sayılmaktadır;

• 29 Ekim- Cumhuriyet Bayramı, Ulusal Bayram, 1.5 gün.
• 23 Nisan- Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Genel Tatil, 1 gün.
• 19 Mayıs- Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı, Genel Tatil, 1 gün.
• 30 Ağustos- Zafer Bayramı, Genel Tatil, 1 gün.
• 1 Ocak- Yılbaşı, Genel Tatil, 1 gün.
• 1 Mayıs- Emek ve Dayanışma Günü, Genel Tatil, 1 gün.
• 15 Temmuz- Demokrasi ve Milli Birlik Günü- Genel Tatil, 1 gün.
• Ramazan Bayramı günleri -Genel Tatil – 3,5 gün
• Kurban Bayramı günleri – Genel Tatil – 4,5 gün

Yukarıda sayılan UBGT günlerde İşçi, çalışmadığında o günün ücretlerini tam almaktadır. Bu ücrete hak kazanmak için önceden bildirimde bulunma ya da belirli bir süre çalışma (kıdem) koşulu bulunmamaktadır. Bu sayılan günlerden yalnızca 29 Ekim günü kesin çalışma yasağı olup, bunun dışındaki UBGT günlerinde iş veya Toplu İş Sözleşmesiyle çalışma yükümlülüğü öngörülebilir. Sözleşmelerde bir düzenleme yapılmamışsa işçinin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılması için onayının alınması gerekmektedir. Sözleşmelerde işçinin çalışılabileceğine yönelik bir düzenleme varsa ya da işçi onay verirse ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işçi çalıştırılabilecektir.

2. UBGT ücreti nasıl hak edilir

İşçinin, UBGT günlerinde çalıştırılabilmesi için, iş sözleşmesi.ya da Toplu İş Sözleşmesinde, UBGT günlerinde çalıştırılacağı yönünde bir düzenleme olması gerekmektedir. Sözleşmelerde bu yönde bir düzenleme olmaması halinde işçinin onayının alınması gerekmektedir.

UBGT günlerinde çalışan işçinin ücret isteyebilmesi için;

1. UBGT günlerinde, iş sözleşmesi kapsamında iş ilişkisinin devam ediyor olması gerekir.
2. UBGT günlerinde iş sözleşmesinin askıya çıkarılmaması yahut sona ermemiş olması gerekir.

3. UBGT hesaplama nasıl yapılır

İş Kanununun 47. maddesine göre işçi UBGT günlerinde çalışmamışsa o günün ücretini tam alacaktır. Ancak çalışmışsa bir günlük ücreti tutarında ayrıca bir ücret alacaktır. Örneğin işçinin günlük çalışması 200 TL olarak belirlenmişse, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmazsa yalnızca o gün çalışmış gibi 200 TL hak edecek, o günler çalışırsa iki katı yani 400 TL ücret alacaktır.

4. UBGT ücreti nasıl talep edilir

İşçinin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasının karşılığı olan ücreti, mücbir sebepler dışında, ödenmelidir. İş Kanunu md. 32/5. fıkra uyarınca ücretin en geç ayda bir ödenmesi gerekmektedir. UBGT ücretinin de normal çalışma ücretiyle aynı zamanda ödenmesi gerekmektedir.

Kanuna göre işçinin iş sözleşmesi uyarınca işgörme borcuna karşılık olarak kendisine belli zamanlarda işveren tarafından ücret ödenmesi gerekmektedir. İşçinin ücretinin (Ulusal bayram ve genel tatil dahil) hiç ya da zamanında ödenmemesi halinde;

1. İşverene işçilik alacağı ihtarnamesinin hazırlanması.ve bunun noter yoluyla gönderilmesi,
2. Bu ihtarnameye karşın işverenin ücretleri ödememesi halinde iş yapmaktan kaçınması.ya da önce arabuluculuk yoluna gidilmesi,
3. .Arabuluculuktan çözüm sağlanmazsa daha sonra işçi alacak davası yoluna gidilmesi gerekmektedir.
4. Dava yolunda işçi, işverenden en yüksek mevduat faizi talep edilebilecektir.

5. İşçinin UBGT alacağı ne kadar geciktirilebilir

İşçinin ücretinin zamanında ödenmediğinden söz edebilmek için ücretin en az 20 gün geçmesine rağmen ödenmemiş olması gerekmektedir. Bu sürenin geçmesiyle işçinin iş sözleşmesini ihbar süresine uymadan feshedebilmesi.ve koşulları varsa kıdem tazminatı alabilmesi mümkün olacaktır.  İşçi, haklı nedene dayalı olarak iş sözleşmesini sona erdirdiğinden (istifa ettiğinden) kıdem tazminatı alabilecektir. Ücretlerin zamanında ödenmemesinden dolayı işyerinde topluca iş bırakmalar söz konusu olduğunda bu durum grev olarak nitelendirilemeyecektir.

6. UBGT ücreti alacaklarında zamanaşımı

İşçinin normal ücreti ile Ulusal bayram ve genel tatil hesaplama işinin yapılıp ücretinin birlikte ödenmesi gerekmekte, bu ücretlerinin ödenmesi konusundaki ispat yükümlülüğü işverenin üzerindedir. Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıl olup, bu süre her ücret açısından ayrı ayrı olacak şekilde hesaplanır. İş sözleşmesinin sona erdiği tarihten değil ücretin ödenme tarihinin esas alınmasıyla 5 yıl olan zamanaşımı süresi hesaplanmalıdır. Tazminat alacakları açısından ise zamanaşımı süresi iş sözleşmesinin sona erdiği tarih itibariyle hesaplanmalıdır.

7. İşçinin, iş hukuku uyuşmazlıklarında Avukatla Çalışması Gerekli mi?

İşçinin ücretlerinin zamanında ya da hiç ödenmediğine ilişkin ihtarnamenin hazırlanma sürecinde.ve bu ihtarnameye karşın işverenin yine de ücretleri ödememekte ısrar etmesi durumunda.iş sözleşmesinin feshi sürecinde mağduriyet yaşanmaması adına hukuki yardım ihtiyacı bulunmaktadır.  Bunun yanı sıra işçinin hangi koşullarda iş yapmaktan kaçınabileceği de kanunda belirtilmiştir. Bu haller dışında bu yola başvurulması halinde hukuksal açıdan önemli mağduriyetler yaşanabilmesi mümkündür. Yargıtay’ın bir kararına göre, işçinin maaşının ödenmemesi nedeniyle iş yapmaktan kaçındığı süre boyunca bu süreye ilişkin ücretlerin istenebilmesi mümkün olmayacaktır

Oldukça teknik ve hukuki değerlendirme gerektiren iş hukuku uyuşmazlıklarının, hukuksal zeminde ele alınması ve sürecin daha etkili takibi açısından hukuk büromuzda tecrübeli iş hukuku avukatları çalışmalarına devam etmektedir. Bu konuya ilişkin olarak hukuki yardım ihtiyacınızın olması halinde hukuk büromuzla doğrudan irtibat kurulması yeterli olacaktır.